Sprawdź, czym jest mindfulness

W ciągu ostatnich kilku lat na rynku rozwoju osobistego umacnia się trend związany z nauką mindfulness. Choć termin ten istnieje już od 1979r., kiedy to prof. Jon Kabat-Zinn przeprowadził pierwszy kurs redukcji stresu metodą mindfulness (MBSR), dopiero od kilku lat zyskuje na popularności w Europie. Chcesz dowiedzieć się, czym jest mindfulness, czytaj dalej.

.

Mindfulness staje się popularny za sprawą coraz szerszego dyskutowania pozytywnych skutków tej metody w odniesieniu do redukcji poziomu stresu i poprawy koncentracji. W dobie szumu komunikacyjnego i szybkiego tempa życia oba te wyzwania wydają się być poważnymi problemami. W związku z tym, że mindfulness jest postrzegany jako skuteczna metoda pracy nad tymi trudnościami, zyskuje coraz większe zainteresowanie.

Jak to zwykle bywa, za zainteresowaniem danym tematem idzie też konstruowanie nowych ujęć i wypaczanie istoty danego zagadnienia. Powstają też mity na temat uważności, które szerzą się w social media. W związku z tym w tym artykule dowiesz się czym jest, a czym nie jest mindfulness.

Według ojca mindfulness, czyli prof. Jona Kabat-Zinna, jest to szczególny rodzaj uwagi: świadomej, nieosądzającej i skierowanej na bieżącą chwilę.

Tłumacząc wyraz mindfulness na język polski używamy określenia uważność.

Uważność to zatem także świadomość, która wyłania się w wyniku celowego zwracania uwagi na rzeczy w bieżącej chwili, odbierania ich takimi jakimi są, w sposób nieoceniający. 

Zwracanie uwagi, ale na co? – można by zapytać. Na wszystko, ale w szczególności na te aspekty życia, które uważamy w największym stopniu za oczywiste lub je ignorujemy. Na przykład możemy zacząć zwracać uwagę na podstawowe elementy doświadczenia, na przykład na to jak się czujemy, o czym myślimy i jak coś postrzegamy lub jak w ogóle poznajemy i doświadczamy.  Uważność oznacza zwracanie uwagi na rzeczy takie jakimi faktycznie są w danej chwili, jakiekolwiek by one nie były, a nie na to jakimi chcemy, żeby były. Dlaczego zwracanie uwagi w ten sposób jest pomocne? Ponieważ jest to dokładna przeciwwaga dla pogrążenia czy zatopienia w myślach, które sprawia, że jeżeli mamy zły nastrój, to on trwa i powraca z powodu ciągłego rozmyślania na ten temat.

.

Czym charakteryzuje się mindfulness?

Aby móc nazywać uwagę, którą obdarzamy rzeczywistość, uważnością musi ona spełniać trzy warunki.

Po pierwsze, uważność jest zamierzona. 

Gdy pielęgnujemy uważność, możemy być bardziej świadomi rzeczywistości i opcji dostępnych do wyborów. Możemy działać ze świadomością. Ale musi to być działanie intencjonalne, które nie dzieje się samo z siebie. Musimy chcieć być uważni. Gdy brakuje nam prawdziwej uważności, często naszą automatyczną reakcją na wszelkie bodźce jest pogrążanie się w myślach.

Po drugie, uważność opiera się na doświadczaniu. 

Koncentruje się bezpośrednio na doświadczaniu bieżącej chwili, na zauważaniu wszystkich aspektów doświadczenia na poziomie ciała, myśli i emocji. Uważność pomaga nam doświadczać rzeczywistości w pełni, korzystając ze wszystkich zmysłów. Z drugiej strony, gdy pogrążamy się w myślach, nasze umysły są zaabsorbowane abstrakcjami, które są dalekie od bezpośrednich doświadczeń zmysłowych. Takie nieuważne działanie popycha nasze myśli ku przeszłości lub do wyimaginowanej przyszłości.

Po trzecie, uważność opiera się na niedokonywaniu ocen. 

Jej zaletą jest to, że pozwala nam postrzegać rzeczy takimi jakimi faktycznie są w bieżącej chwili oraz pozwala im takimi być. Z kolei wydawanie osądów i ocen stanowi integralną część pogrążenia w myślach i całego trybu działania. Oceny dowolnego rodzaju (dobre lub złe, właściwe lub niewłaściwe) sugerują, że my lub rzeczy wokół nas muszą spełniać jakąś wewnętrzną lub zewnętrzną normę. Nawyk oceniania sprawia, że jesteśmy niewystarczająco dobrzy i ostatecznie nieszczęśliwi. Oceniając innych, trudno nam także budować wartościowe relacje.

Praktykowanie uważności to coś więcej niż jedynie zauważanie rzeczy wokół nas, których wcześniej nie zauważyliśmy. To nauka uświadamiania sobie konkretnego stanu umysłu, który blokuje nas, jeżeli jest źle używany. Praktyka uważności uczy nas przechodzić ze stanu działania w stan bycia, tak byśmy mogli zachowywać większy spokój w stosunku do naszych emocji.

.

Mindfulness a trening umysłu

Mindfulness często bywa nazywany treningiem umysłu, ponieważ pozwala nam zrozumieć mechanizmy własnych działań i kształtować nowe wzorce. Dzięki zauważaniu nawyków myślowych, które nam nie służą, jesteśmy w stanie nad nimi pracować i eliminować je, zamieniając na bardziej wspierające. Podczas praktyki uważności wykorzystujemy wiele technik, których celem jest obserwacja i zmiana schematów działania konstruowanych przez nasz umysł.

.

Mity na temat mindfulness

Na koniec warto rozprawić się z kilkoma najbardziej popularnymi mitami na temat uważności.

Mindfulness a medytacja

Mindfulness utożsamiany jest często z medytacją. Jest to skojarzenie tylko częściowo prawdziwe. Medytacja jest bowiem podstawową techniką, którą wykorzystujemy w treningu uważności do pracy z umysłem, jednak nie jedyną. Oprócz praktyki medytacji, uczymy się także implementować uważność do codziennego życia poprzez inne niż medytacja zadania.

Mindfulness a religia

Ze względu na stosowanie w treningu uważności medytacji, mindfulness bywa mylnie postrzegany jako pewien rodzaj praktyk religijnych. Medytacje, które wykorzystujemy ucząc się uważności, koncentrują się na obserwacji swojego doświadczenia w danej chwili i nie są powiązane z żadną religią czy modlitwą.

Mindfulness a koncentracja

Na koniec chciałabym wspomnieć o jeszcze jednym zagadnieniu. Mindfulness bywa często utożsamiany z koncentracją. Skojarzenie jest trafne, jednak terminy te nie są tożsame. Poprawa koncentracji jest często efektem praktyki mindfulness. Obejmując uważnością realizację zadania, jesteśmy w stanie mniej się rozpraszać i po wytrąceniu z rytmu pracy szybciej wracać do jego realizacji.

.

Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej na temat tego, jak się uczyć uważności, sprawdź ten wpis.

Podziel się w komentarzu innymi zasłyszanymi przez Ciebie mitami na temat uważności.

.